Demir Çelik Sektörü Aylık Değerlendirme – Şubat 2012 Tarih: 24 November 2016
2011 yılını % 17 oranındaki üretim artışı ve 34.1 milyon tonluk rekor üretimle kapatan Türk çelik sektörü, Türkiye ekonomisindeki büyümenin iki katı bir performans gösterdi. % 6.8 seviyesinde gerçekleşen dünya çelik üretim artışına kıyasla ise, çelik sektörümüz 1.5 misli daha hızlı büyümüş oldu. Dünyanın 10’uncu en büyük çelik üreticisi konumunda bulunan Türkiye, 2011 yılında % 17 oranındaki üretim artışı ile, dünyanın en büyük 30 çelik üreticisi ülke arasında, üretimini en hızlı arttıran ülke konumuna ulaştı. 2011 yılında çelik ürünleri ihracatının % 5.3 oranında artması, ithalatın ise % 3.3 oranında azalması sayesinde, ihracatın ithalatı karşılama oranı, % 133’ten % 141’e yükseldi. Yüksek üretim artışına rağmen, ihracat artışının sınırlı seviyede kalması, Türkiye’nin çelik tüketiminin % 14.1 oranında artışla, 26.93 milyon ton seviyesine yükselmesinden kaynaklandı.
2011 yılını üretim ve ihracat açısından başarılı bir performansla kapatan demir çelik sektörümüz, 2012 yılının Ocak ayında, geçen yılın aynı ayına kıyasla, % 29.2 oranında artışla, 1.37 milyar dolarlık yüksek bir ihracat performansı yakaladı. Ocak ayında, Türkiye’nin toplam ham çelik ürünleri üretimi de, geçen yılın aynı ayına kıyasla % 15, Aralık ayına kıyasla ise, % 1 civarında artış göstererek, büyüme eğilimini sürdürdü.
2012 yılında, çelik üretiminin % 10, ihracatının miktar açısından % 7, değer açısından % 15, yurtiçi çelik tüketiminin ise, % 8 civarında artması bekleniyor. Başlatılacağı bildirilen kentsel dönüşüm projeleri ve altyapı yatırımlarının, yavaşlayarak da olsa, Türkiye’nin gelişme hızını sürdürmesine ve çelik talebini arttırmasına imkân sağlayacağı; diğer taraftan yeni kapasitelerin, ithal ikâmesi sağlamanın yanında, çelik tüketen yeni sanayi kollarının oluşmasını da teşvik edeceği değerlendiriliyor.
2012 yılında derinleşme ihtimali bulunan Avrupa ve ABD’deki krizin, dünya çelik üretim kapasitelerindeki hızlı artışlar ile birlikte, rekabeti ön plana çıkartacağı ve kapasite kullanım oranlarını arttırmanın, ancak yüksek rekabet gücü ile mümkün olabileceği değerlendiriliyor. Bu açıdan, Girdi Tedarik Stratejisi (GİTES) projesi çerçevesinde, hurda, demir cevheri, kömür ve ferro alyajlarda, yerli üretimi arttıracak teşvik mekanizmalarının, Ekonomi Bakanlığı tarafından bir an önce uygulamaya aktarılması, başta çevre katkı payı ve TRT payı olmak üzere, sektörün girdi maliyetlerinin üzerindeki yüklerin kaldırılması, yaz ve kış aylarında kesintilere yol açan elektrik enerjisi üretim ve dağıtımındaki darboğazların giderilmesi hayati önem taşıyor.
14 Şubat 2012 tarihinde Ekonomi Bakanı Sayın Zafer Çağlayan tarafından, 2011 yılı ithalatının değerlendirilmesine ilişkin açıklamalarda, 2011 yılında 20.4 milyar ABD Doları tutarında ithalatı yapıldığı ve bu yönüyle, demir çelik ürünlerinin enerji ve makine ürünlerinden sonra en fazla ithalatı yapılan ürün grubu olduğu açıklandı. Ancak bu değerlendirmeler yapılırken, sözkonusu miktarın 9 milyar dolar civarındaki kısmının, demir çelik ürün ithalatı olduğu ve bu ithalatın ağırlıklı bir şekilde demir çelik sektörü tarafından değil, üretimlerinde kullanmak amacıyla otomotiv, beyaz eşya, makine, elektrikli ev aletleri üreticileri veya tüccarlar tarafından yapıldığı hususunun göz ardı edilmemesi gerekiyor. Bu cümleden olarak, Türk yassı çelik sektörü, % 60 civarında kapasite kullanım oranları ile çalışırken, 2011 yılında 6.36 milyar dolar tutarında, 6.43 milyon tonluk yassı ürün ithalatının yapılmış olması sektörde rahatsızlık yaratıyor.
2011 yıllında, demir çelik sektörü, ithalattaki azalmaya rağmen, % 14 oranında artışla, 27 milyon ton seviyesine ulaşan Türkiye’nin demir çelik tüketimindeki artışı tamamen karşılayarak, ihracatını da arttırabilme başarısını göstermiş bulunuyor. Ayrıca, bu konuda değerlendirmeler yapılırken, sektörün iç piyasaya 20 milyar doların üzerinde bir değerde çelik tedarik ettiği; iç piyasanın hızlı bir şekilde artan ihracatını karşılamanın yanında, yüksek miktarlarda ihracat da yaptığı hususlarının da göz önünde bulundurulması gerekiyor. Diğer taraftan, GİTES çalışmasının hedeflerine paralel olarak, demir çelik sektörü, 2011 yılında yerli hurda kullanımını % 54 oranında artışla, 9.33 milyon tona yükseltmiş ve bu sayede, demir çelik sektörü yaklaşık olarak 4.24 milyar dolar değerindeki hurdayı iç piyasadan tedarik etmiş bulunuyor.
