Türkiye Çelik Üreticileri Derneği Basın Bülteni Tarih: 02 June 2020
2 Haziran 2020
ÇELİK ÜRETİMİ
Türkiye’nin ham çelik üretimi, 2020 yılının Nisan ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %26,3 oranında azalışla 2.3 milyon ton oldu.
Bu durum yılın ilk 3 ay itibariyle %9,4 seviyesinde gerçekleşen üretimdeki ortalama artışın, 4 ay itibariyle %0,1 oranına gerilemesine yol açtı.
ÇELİK TÜKETİMİ
2020 yılının Nisan ayında, nihai mamul tüketimi, 2019 yılının aynı ayına kıyasla %44,1 azalışla, 1.4 milyon ton seviyesinde gerçekleşti.
Tüketimdeki keskin düşüş, yılın ilk 3 ayında %42,3 olan tüketim artışının, Ocak-Nisan dönemi itibariyle %15 seviyesine gerilemesine yol açtı.
DIŞ TİCARET
İhracat
Çelik ürünleri ihracatı Nisan ayı verilerine göre, miktarda %21,6 oranında azalışla 1.5 milyon ton, değerde ise %27,7 azalışla 1 milyar dolar oldu.
Ocak-Nisan döneminde ise 2019 yılının aynı dönemine kıyasla ihracat, miktar itibariyle %14,4 azalarak 6.6 milyon ton, değer itibariyle %18 azalışla 4.7 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
İthalat
Nisan ayı ithalatı, 2019 yılının aynı ayına göre, miktar yönünden %54,6 azalışla 563 bin ton, değer itibariyle %47,8 azalarak 504 milyon dolar seviyesine geriledi.
İthalattaki yüksek oranlı düşüş, yılın ilk çeyreğinde %33,3 artan ithalatın, 4 ay itibariyle, miktar yönünden %5,6 artışla 4.2 milyon ton, değer yönünden %4,6 azalışla 3.1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesine yol açtı.
Dış Ticaret Dengesi
2019 yılının ilk 4 ayında %172 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, bu yılın aynı döneminde %148 seviyesine geriledi.
DÜNYA ÇELİK ÜRETİMİ
Dünya Çelik Derneği (worldsteel) tarafından açıklanan 2020 yılı Nisan ayı verilerine göre, dünya ham çelik üretimi, geçtiğimiz yılın aynı ayına kıyasla, %13 azalışla 137 milyon ton oldu. yılın ilk 4 ayında ise %4,1 azalışla, 581 milyon ton seviyesinde gerçekleşti.
Koronavirüsün olumsuz etkilerinin keskin bir şeklide hissedildiği bu dönemde Çin, çoğu büyük üreticiden ayrışarak pozitif yönde büyüme gösterdi ve ham çelik üretimi, geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla %1,3 oranında artışla 320 milyon ton oldu. İkinci sırada yer alan Japonya’nın ham çelik üretimi %8,6 azalışla 30.7 milyon ton, üçüncü sırada bulunan Hindistan’ın ham çelik üretimi ise %21,1 oranında azalışla 30.1 milyon ton olarak gerçekleşti.
DEĞERLENDİRME
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Türkiye’den çelik ithalatını engelleme konusunda girişimlerine devam etmektedir.
AB Komisyonu tarafından uygulanmakta olan korunma önlemi devam ederken, 14 Mayıs 2020 tarihinde Ülkemiz menşeli sıcak haddelenmiş sac ithalatına karşı anti-damping soruşturması başlatılmış ayrıca, Avrupa Çelik Üreticileri Derneği (EUROFER) söz konusu ürüne yönelik telafi edici işlem vergisi soruşturmasının açılması için Komisyona başvuruda bulunmuştur.
2020 yılının ilk 4 ayında, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla, AB’ye çelik ürünleri ihracatımız %44,4 geriler iken, sıcak haddelenmiş sac ihracatımız %47 oranında düşmüştür. Bu dönemde AB’den çelik ürünleri ithalatımız ise %6,5 oranında artmaya devam etmiştir.
Ülkemizin, AB ile aramızdaki STA ve Gümrük Birliği’ne uyma konusunda azami hassasiyet gösterdiği ortada iken, AB’nin Ülkemize karşı uyguladığı koruma politikalarındaki keskin tavrı anlaşılamamaktadır.
Ülkemiz tarafından, AB’nin tek taraflı uygulamalarına daha fazla kayıtsız kalınamayacağı gerekçesi ile DTÖ nezdinde panel görüşmelerinin başlatılması ve 25 Mayıs 2020 tarihinde, AB uygulamalarının ikili ticaret akışı üzerindeki olumsuz etkilerini en aza indirmek ve dengeli dış ticareti sağlamak amacı ile, bazı çelik ürünlerinin AB’den ithalatına karşı, %9 ila %17 arasında değişen ilave vergi uygulanabileceği yönünde bildirimde bulunulması memnuniyetle karşılanmıştır.
Son olarak, 29 Mayıs 2020 tarihinde, AB Komisyonu tarafından Dünya Ticaret Örgütü’ne gönderilen bildirimde, AB’nin önümüzdeki dönem için şartları daha da kısıtlayacağı, ağırlıklı bir şekilde Ülkemizi hedef alan yaklaşımlarını arttıracağı ve bu durumun AB bölgesine yönelik ihracatımızın, önemli ölçüde gerilemesine yol açacağı anlaşılmaktadır. Söz konusu gelişme, AB’nin atacağı adımlar için, daha fazla gecikilmeksizin, süratle karşı tedbirlerin alınmasını zorunlu kılmaktadır.
Diğer taraftan, Türkiye’nin dış ticaret açığı büyümektedir. Öncü göstergeler, Nisan ayı ihracatımızdaki keskin düşüşün, Mayıs ayında derinleşerek devam ettiğini ortaya koymaktadır. Bu yönü ile Maliye Bakanımız Sayın Berat Albayrak’ın “Stratejik ve Ülkemizde üretim imkânı olmayan ürünler haricinde ithalat artık eskisi gibi olmayacak” yönündeki açıklaması, olumlu karşılanmış ve önümüzdeki aylar için ümit verici olmuştur.
Ancak, söz konusu açıklama yapılır yapılmaz, bu politikanın içinin boşaltılmasına yönelik yoğun girişimler, endişe ile karşılanmıştır.
Dünyanın en gelişmiş ülkelerinin, kendi sanayilerini, hiçbir kural tanımadan, korumaya yönelik keskin uygulamaları ortada iken, Ülkemizin en zor günlerinde, günlük çıkarları için ithalatı sürdürmeye devam etmek isteyenlerin, ekonomimize ve sanayimize verdikleri tahribatın engellenmesi, hayati önem taşımaktadır.