01 Nisan 2023

 ÇELİK ÜRETİMİ

2023 yılının Şubat ayında Türkiye’nin ham çelik üretimi,  geçen yılın aynı ayına göre %28,9 oranında azalışla 2,1 milyon ton oldu.

Yılın ilk 2 ayında ise üretim %23,1 oranında azalışla 4,7 milyon ton seviyesinde gerçekleşti.

ÇELİK TÜKETİMİ

Nihai mamul tüketimi Şubat ayında, 2022 yılının aynı ayına kıyasla %12 azalışla 2,5 milyon ton, yılın ilk 2 ayında ise %7,7 azalış 5,5 milyon ton oldu.

DIŞ TİCARET

 İhracat

Şubat ayında çelik ürünleri ihracatı, miktar yönünden %47,3 oranında azalışla 675 bin ton, değer yönünden ise %50,5 azalışla 582 milyon dolar oldu.

Ocak-Şubat döneminde, 2022 yılının aynı dönemine kıyasla ihracat, miktar itibariyle %44,9 azalışla 1,4 milyon ton, değer itibariyle %49,5 azalışla 1,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

İthalat

2023 yılının Şubat ayında ithalat, 2022 yılının aynı ayına göre, miktar yönünden %10,7 azalışla 1,3 milyon ton, değer yönünden ise, %32 azalışla 1 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Ocak-Şubat döneminde, 2022 yılının aynı dönemine kıyasla ithalat, miktar itibariyle %10 azalışla 2,5 milyon ton, değer itibariyle %27 azalışla 2,1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Dış Ticaret Dengesi

2022 yılının Ocak-Şubat döneminde %80,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2023 yılının Ocak-Şubat ayında  %55,3 seviyesine geriledi.

DÜNYA ÇELİK ÜRETİMİ

Dünya Çelik Derneği (worldsteel) tarafından açıklanan 2023 yılı Şubat ayı verilerine göre, dünya ham çelik üretimi, geçtiğimiz yılın aynı ayına kıyasla %1 azalışla, 142,3 milyon ton, yılın ilk 2 ayında ise %0,8 azalışla 297,8 milyon ton seviyesinde gerçekleşti.

Yılın ilk 2 ayında, Çin’in ham çelik üretimi, 2022 yılının aynı dönemine kıyasla  %5,6 oranında artışla 168,7 milyon tona yükselirken, ikinci sırada yer alan Hindistan’ın ham çelik üretimi %1 artışla 21,2 milyon ton, Japonya’nın üretimi ise %6,1 oranında azalışla 14,1 milyon ton oldu.

DEĞERLENDİRME

2023 yılının Şubat ayında meydana gelen deprem nedeniyle İskenderun ve Osmaniye bölgelerinde yer alan Türkiye’nin ham çelik üretim kapasitesinin ve üretiminin yaklaşık %32’sine sahip olan çelik tesislerimizde yaşanan üretim kesintileri sonucunda, bir önceki yılın aynı ayına göre üretimde yüzde 28,9 düşüş gerçekleşti ve Türk çelik sektörü 2 milyon 104 bin ton ham çelik üretimi ile Almanya, Brezilya ve İran’ın ardından, 10. sırada yer aldı.

Yapılan indirimlere rağmen enerji maliyetlerindeki artışın olumsuz etkisinin kısmen devam ediyor olması sebebiyle yılın ilk iki ayında ihracatta %45 oranında bir düşüş yaşanmıştır. Özellikle doğalgaz açısından karşılaştırmalı üstünlüklere sahip olan Cezayir ve Mısır gibi ülkelerin, ihracat pazarlarımızdan pay almaya başlamaları dikkat çekmiştir. Doğalgaz fiyatlarının Avrupa’daki fiyat seviyelerine kadar indirilmesi durumunda, rekabet gücümüzün artması ve ticaret heyeti organizasyonları aracılığıyla Balkanlar başta olmak üzere, Güney Amerika ve Afrika gibi yeni pazarların hedeflenmesi ile önümüzdeki aylarda ihracattaki kayıpların kısmen telafi edilmesi beklenmektedir.

Diğer taraftan ithalatta %10 oranındaki azalışa rağmen, özellikle Malezya, Tayvan, Vietnam gibi ülkelerden gerçekleştirilen ithalattaki olağanüstü ölçüdeki artışlar, çelik sektörümüzde büyük rahatsızlığa yol açmıştır. Daha öncesinde 1 Nisan tarihine ertelenmiş bulunan yassı çelik mamullere yönelik ithalat vergisi kararının, bu defa, 1 Mayıs tarihine ertelenmesi, halihazırda esasen son derece yüksek seyreden çelik dış ticaretindeki açığın daha da büyüyebileceği yönündeki endişeleri artırmıştır.

2023 yılı Şubat ayı itibariyle BOTAŞ’ın,  büyük sanayi kuruluşları için doğalgaz toptan satış fiyatlarını düşürmesi, sanayicilerin kullandığı doğalgaz tarifelerindeki indirimlerin yüzde 20 seviyesinde devam edeceğini duyurması, ayrıca; deprem bölgesinde faaliyet gösteren üreticilerin üretimlerine başlaması 2023 yılının ilk iki ayında sektörümüzün düşen üretiminin yılın ikinci çeyreğinden itibaren kademeli bir şekilde iyileşeceği yönünde beklentiler oluşturmuştur.

Yeşil dönüşüm kapsamında geri dönüşüm yoluyla elde edilen çelik ürünleri hammaddesi olan hurdaya yönelik talebin artması sonucunda, Ocak ayı sonunda, EUROFER’in hurdanın kritik hammaddeler listesine eklenmesi yönünde Avrupa Birliği’nden talepte bulunması ve Hindistan’ın yeşil dönüşüm kapsamında hurdaya yönelik talebini giderek artırması sebebiyle, sektörümüzün hurdaya erişiminde sorunlarla karşılaşmamasını teminen, gerekli önlemlerin alınması hayati önem taşımaktadır.