1 Temmuz 2024

 ÇELİK ÜRETİMİ

2024 yılının Mayıs ayında Türkiye’nin ham çelik üretimi, geçen yılın aynı ayına göre %11,6 artışla 3,2 milyon tona yükseldi.

Yılın ilk 5 ayında ise üretim %19,8 oranında artışla, 15,5 milyon ton seviyesinde gerçekleşti.

ÇELİK TÜKETİMİ

Nihai mamul tüketimi Mayıs ayında %16,2 oranında azalış göstererek, 3,4 milyon ton seviyesine gerilerken, Ocak-Mayıs döneminde 2023 yılının aynı dönemine kıyasla %2,1 azalışla 16,1 milyon ton seviyesine ulaştı.

DIŞ TİCARET

 İhracat

Mayıs ayında çelik ürünleri ihracatı, miktar yönünden %45,9 oranında artışla 1,1 milyon ton, değer yönünden ise %24,8 artışla 850,9 milyon dolar oldu.

Ocak-Mayıs döneminde, 2023 yılının aynı dönemine kıyasla ihracat, miktar itibariyle %48,6  artışla, 5,4 milyon ton, değer itibariyle %26,2 artışla, 4,0 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

İthalat

2024 yılının Mayıs ayında ithalat, 2023 yılının aynı ayına göre, miktar yönünden %29,1 azalışla 1,5 milyon ton, değer yönünden ise, %29,8 azalışla 1,3 milyar olarak gerçekleşti.

Ocak-Mayıs döneminde, 2023 yılının aynı dönemine kıyasla ithalat, miktar itibariyle %12,1 azalışla 7,1 milyon ton, değer itibariyle %17,5 azalışla 5,6 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Dış Ticaret Dengesi

2023 yılının Ocak-Mayıs döneminde 46,5 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2024 yılının Ocak-Mayıs döneminde  %71 seviyesine yükseldi.

DÜNYA ÇELİK ÜRETİMİ

Dünya Çelik Derneği (worldsteel) tarafından açıklanan 2024 yılı Mayıs ayı verilerine göre, dünya ham çelik üretimi, geçtiğimiz yılın aynı ayına kıyasla, %1,5 artışla, 165,1 milyon tona geriledi. Yılın ilk 5 ayında ise dünya çelik üretimi %0,1 azalışla 793,2 milyon ton olarak gerçekleşti.

Yılın ilk beş ayında Çin’in ham çelik üretimi, 2023 yılının aynı dönemine kıyasla  %1,4 oranında azalış gösterip, 438,6 milyon tona gerilerken, ikinci sırada yer alan Hindistan’ın ham çelik üretimi %7,7 artışla 61,9 milyon ton, Japonya’nın ham çelik üretimi ise %2,3 oranında azalışla 35,7 milyon ton oldu.

DEĞERLENDİRME

Mayıs ayında ham çelik üretimimizin %11,6 artışla 3,2 milyon seviyesine yükselmesinin de katkısı ile 2024 yılının ilk 5 ayında ham çelik üretimimiz %19,8 artışla, 15,5 milyon ton seviyesinde gerçekleşti. Böylece Türkiye, dünya çelik üretiminde 8. sırada yer alsa da, yılın ilk beş ayındaki performansı ile dünyanın en fazla üretim yapan 15 ülkesi arasında, Vietnam’dan sonra, üretimini en çok arttıran 2. ülke konumuna ulaştı.

Yılın ilk 5 ayında toplam çelik ürünleri ihracatımız %48,6 oranında artışla 5,4 milyon ton seviyesine yükseldi. Avrupa Birliğine (AB) yönelik ihracatımız ise aynı dönemde %113 artışla 1,9 milyon tona ulaşarak, son 5 yıldaki ortalamayı yakaladı. Ancak AB’nin çelik ithalatına 2018 yılından beri uyguladığı koruma önlemlerini, 2026 yılının Haziran ayına kadar iki yıl daha uzatma kararı alması bu olumlu gelişmeyi gölgeledi.

Çelik ürünleri tüketiminin %2,1 oranında gerilediği 2024 yılının ilk 5 ayında, ithalâtın %12,1 oranında azalması sebebiyle, tüketim içerisindeki ithalatın payı %42,6 seviyesine geriledi. Özellikle yüksek katma değerli ürün ihracatındaki artış, yassı ürün ihracatının Mayıs ayında %68,4, beş aylık dönemde %80,4 gibi yüksek bir oranda artmasında etkili oldu. OVP hedeflerine ulaşılabilmesi açısından  önem taşıyan çelik üretimi ve ihracatındaki artış eğiliminin devam ettirilebilmesi, 2021 yılı üretim ve ihracat seviyelerinin aşılabilmesi için, özellikle Çin ve diğer Uzak Doğu ülkelerinden yapılan ithalatın sınırlandırılması, Dahilde İşleme Rejimi uygulamasının gözden geçirilmesi ve başta enerji olmak üzere, girdi maliyetlerini düşürecek tedbirler alınarak, rekabet gücünün arttırılması önem taşıyor.