Aylık Değerlendirme – Ocak 2013 Tarih: 24 November 2016
2012 yılında, Türkiye’nin ham çelik üretimi, % 5.2 oranında artışla, 35.88 milyon ton seviyesinde gerçekleşmiş bulunmaktadır. Beklentilerin aksine, slab üretimi, % 9 oranında düşüşle, 2011 yılındaki 9.7 milyon ton seviyesinden, 8.8 milyon tona gerilemiştir. Bu gerilemeye rağmen, kütük üretimindeki % 10.9 oranındaki üretim artışı sayesinde, 2012 yılında Türkiye’nin toplam ham çelik üretimi % 5.2 oranında artış gösterebilmiştir. 2012 yılı ham çelik üretim miktarı, 2011 yılına kıyasla, ekonomideki yavaşlamaya paralel olarak, üretim artışının da önemli ölçüde hız kaybettiğini ortaya koymaktadır. Ancak sözkonusu yavaşlama, Türkiye’nin iç dinamiklerinden değil, global ekonomideki zayıflamadan kaynaklandığından, Türk çelik sektörünün dünya çelik sektörüne kıyasla daha hızlı bir şekilde büyümeye devam ettiği gözlenmektedir. Dünya çelik sektörünün 2012 yılında % 1.2 oranında büyüdüğü dikkate alındığında, Türk çelik sektörünün elde ettiği %5.2 oranındaki büyümenin önemi daha net bir şekilde ortaya çıkmaktadır.
2012 yılında, demir demir-dışı metaller sektörü içerisindeki demir çelik ürünleri de dahil olmak üzere, Türkiye’nin toplam demir çelik ürünleri ihracatı miktar açısından % 9.9 oranında artışla, 20.3 milyon tona, değer açısından % 2.7 oranında artışla, 17 milyar dolara yükselmiştir. Bu yönüyle, 2012 yılında Türkiye’nin gerçekleştirdiği toplam 151.9 milyar dolar tutarındaki ihracatın % 11.2 oranındaki kısmı demir çelik ürünlerinden oluşmuş ve çelik sektörü % 12.6 oranında paya sahip olan otomotiv sektörünün ardından ikinci sırada yer almıştır.
2012 yılında, gerek üretim artışındaki keskin yavaşlamanın ve gerekse kapasite kullanım oranlarındaki daralmanın ardından, Türk çelik sektörü 2013 yılına pozitif sinyaller alarak girmiştir. Çalışmalarına 2009 yılında başlanan Türkiye Demir-Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektörü Strateji Belgesi (2012-2016), 25 Aralık 2012 tarih ve 28508 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve 26 Aralık 2012 günü Çırağan Sarayı’nda yapılan bir toplantı ile, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Sayın Nihat Ergün tarafından kamuoyuna tanıtılmıştır. Türkiye Demir-Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektörü Strateji Belgesi, sektörün üzerindeki rekabet gücünü sınırlandıran bazı yüklerin kaldırılabileceği yönünde beklentileri kuvvetlendirmiştir.
25 Aralık 2012 günü yürürlüğe giren Girdi Tedarik Stratejisi de sektörümüzün geleceğine ilişkin olumlu beklentileri desteklemektedir. Demir-Çelik ve Demir Dışı Metaller Girdi Tedarik Stratejisi çerçevesinde benimsenen
• Demir-çelik sektöründe güçbirliği ve sinerjinin değerlendirilmesi,
• Yurt içi hurda arzının arttırılması,
• Girdi tedariğinde yurtiçi kullanımın özendirilmesi,
• Hurdaya alternatif kaynakların değerlendirilmesi,
• Maden tedarikinde bağımlılığın azaltılması, etkinlik ve verimliliğin arttırılması,
• Yurt içi üretimi bulunmayan veya yetersiz olan yatırımların hayata geçirilmesi,
hedeflerinin gerçekleştirilerek, demir çelik sektörünün girdi tedariğinin etkinleştirilmesi, çelik tüketen sektörlerin girdi tedariklerinin etkinleştirilmesi anlamına gelmekte ve bu açıdan büyük önem arzetmektedir.
Son zamanlarda gündemde yer alan bir başka önemli gelişme ise, 31 Aralık tarihinde yürürlüğe giren 2013 Yılı İthalat Rejimi çerçevesinde, bazı alaşımsız yassı çelik ürünleri ve dar bant yassı çeliklere yüzde 10 oranında; bazı alaşımlı yassı çelik ürünlerine ise yüzde 6 oranında gümrük vergisi getirilmesi olmuştur. İthalat Rejimi kararı ile, yılda ortalama 1 milyon ton civarında ithalatı yapılan yassı ürünlere getirilen gümrük vergileri, 2013 yılında yurt içi girdi tedariğinin ve dolayısıyla yassı çelik sektöründe kapasite kullanım oranlarının artacağı yönünde bir beklentiye yol açmıştır.
Tüm bu olumlu gelişmeler yaşanırken, Mısır’ın Kasım ayı başında, 200 gün süresince inşaat demiri ithalatına karşı yüzde 6.8 oranında vergi uygulama kararı, Birleşik Arap Emirlikleri’nin, Türkiye’den yapılan inşaat demiri ithalatında, kesme bükme tesislerine tanınan % 5 gümrük muafiyeti konusunda kontrol mekanizmalarını sıkılaştıracağını açıklaması ve Fas’ın Türkiye menşeli sıcak haddelenmiş sac ithalatına soruşturma başlatacağına dair haberlerin alınması ise, olumsuz gelişmeler olarak yansımıştır.
2013 Beklentileri
• 2012 yılında 35.88 milyon ton seviyesinde gerçekleşen ham çelik üretiminin, 2013 yılında 38.5 milyon ton,
• 2012 yılında % 5.5 oranında artışla, 28.5 milyon ton seviyesinde gerçekelşen tüketimin, 2013 yılında % 5.3 oranında artışla, 30 milyon ton,
• 2012 yılında miktar açısından 20.3 milyon ton seviyesinde gerçekleşen ihracatın, 2013 yılında 22 milyon ton, 17 milyar dolar civarında gerçekleşen ihracat değerinin ise, 18.5 milyar dolar,
• 2012 yılında % 10 civarında artışla, 11.8 milyon ton seviyesinde gerçekleşmesi beklenen ithalatın, 2013 yılında yerli üretimin sağlayacağı ithal ikamesi sayesinde % 6 civarında düşüşle, 11 milyon ton,
seviyesinde gerçekleşmesi beklenmektedir.
