2 Mayıs 2024

 ÇELİK ÜRETİMİ

2024 yılının Mart ayında Türkiye’nin ham çelik üretimi, geçen yılın aynı ayına göre %18,0 artışla 3,2 milyon tona yükseldi.

Yılın ilk çeyreğinde ise üretim %28,4 oranında artışla, 9,5 milyon ton seviyesinde gerçekleşti.

ÇELİK TÜKETİMİ

Nihai mamul tüketimi Mart ayında %1,6 oranında azalış göstererek, 3,4 milyon ton seviyesine gerilerken, İlk çeyrekte 2023 yılının aynı dönemine kıyasla %9,0 artışla 9,7 milyon ton seviyesine ulaştı.

DIŞ TİCARET

 İhracat

Mart ayında çelik ürünleri ihracatı, miktar yönünden %41,7 oranında artışla 1,1 milyon ton, değer yönünden ise %18,3 artışla 853,4 milyon dolar oldu.

Ocak-Mart döneminde, 2023 yılının aynı dönemine kıyasla ihracat, miktar itibariyle %45,9 artışla, 3,2 milyon ton, değer itibariyle %24,4 artışla, 2,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

İthalat

2024 yılının Mart ayında ithalat, 2023 yılının aynı ayına göre, miktar yönünden %10,2 azalışla 1,5 milyon ton, değer yönünden ise, %15,8 azalışla 1,2 milyar olarak gerçekleşti.

Ocak-Mart döneminde, 2023 yılının aynı dönemine kıyasla ithalat, miktar itibariyle %3,2 azalışla 4,1 milyon ton, değer itibariyle %10,7 azalışla 3,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Dış Ticaret Dengesi

İhracatın ithalatı karşılama oranı, 2024 yılının ilk çeyreğinde  %74,9 seviyesine yükseldi.

DÜNYA ÇELİK ÜRETİMİ

Dünya Çelik Derneği (worldsteel) tarafından açıklanan 2024 yılı Mart ayı verilerine göre, dünya ham çelik üretimi, geçtiğimiz yılın aynı ayına kıyasla, %4,3 azalışla, 161,2 milyon tona geriledi. Yılın ilk çeyreğinde ise dünya çelik üretimi %0,5 artışla 469,1 milyon ton olarak gerçekleşti.

Yılın ilk çeyreğinde, Çin’in ham çelik üretimi, 2023 yılının aynı dönemine kıyasla  %1,9 oranında azalışla, 265,5 milyon tona gerilerken, ikinci sırada yer alan Hindistan’ın ham çelik üretimi %9,7 artışla 37,3 milyon ton, Japonya’nın ham çelik üretimi ise %0,8 oranında azalışla 21,4 milyon ton oldu.

DEĞERLENDİRME

2024 yılının ilk çeyreğinde dünya ham çelik üretimi 0,5 gibi sembolik bir oranda artarken,Türkiye, yılın ilk çeyreğinde %28,4 oranında artışla dünyanın en büyük 15 ham çelik üreticisi ülke arasında, üretimini en çok artıran ülke olarak, 9,5 milyon ton ham çelik üretimi gerçekleştirdi. Ancak ilk çeyrekteki üretim,  2021 yılının ilk çeyreğine kıyasla, kapasitedeki 6 milyon tonluk artışa rağmen düşük seviyede kaldı.

Çelik ürünleri ihracatı yılın ilk çeyreğinde miktar itibariyle %45,9 oranında artışla 3,2 milyon ton seviyesine yükseldi. Özellikle yüksek katma değerli ürün ihracatındaki artış, Mart ayında yassı ürün ihracatının %65,7 gibi yüksek bir oranda artmasında etkili oldu. İthalat ise aynı dönemde %3,2 azalışla, 4,1 milyon ton seviyesine geriledi. Tüketim %9 oranında artarken, çelik ürünleri ithalâtının %3,2 azalması sebebiyle, tüketim içerisindeki ithalatın payı, geçen senenin aynı dönemine göre, 5 puan azalışla %40,7 seviyesinde kaydedildi. İhracatın ithalatı karşılama oranı %74,9 olarak gerçekleşti ise de bu oran, 2020 yılının ilk çeyreğinde %102 olarak gerçekleşen ihracatın ithalatı karşılama oranının oldukça gerisinde kaldı.

Çelik sektörünün ihracatındaki artış ivme kazanırken, İsrail’in Filistin’e yönelik saldırılarından sonra uzun yıllardır en büyük ithalatçılarımızdan biri olan İsrail’e yönelik ihracatımız önemli ölçüde azaldı. En çok ihracat yaptığımız ikinci ülke olan Yemen’e yönelik ihracatımız ise Babu’l mendeb boğazındaki çatışmalar sebebiyle, yaklaşık %15 civarında geriledi. Başta İsrail ve Yemen olmak üzere, Orta Doğu/Körfez bölgesinde yaşanmakta olan kayıpların telafi edilmesini teminen, alternatif pazarların bulunması önem kazandı.

Yılın ilk çeyreğinde toplam çelik ürünleri ithalatında daralma görülse de, Uzak Doğu ülkelerinden gerçekleştirilen ithalat, %43 gibi yüksek bir oranla artmaya devam etti. Ortadoğu ve Körfez ülkelerine yönelik ihracatımızdaki gerileme sebebiyle, 2024 yılının tamamında Türkiye’nin çelik tüketiminde beklenen artışın, azami ölçülerde yurt içi kaynaklardan karşılanması daha fazla önem kazandı. Diğer taraftan, OVP hedeflerine ulaşılabilmesi açısından da yüksek katma değerli ürünlerin ihracatındaki artış eğiliminin devam ettirilmesine, çelik sektörümüze karşı uygulanmakta olan, çok yönlü koruma tedbirlerinin sona erdirilmesine yönelik girişimlerin sürdürülmesine ve sektörün üzerindeki her türlü fon ve kesintilerin kaldırılarak, rekabet gücünün arttırılmasına ihtiyaç duyuluyor.